Avrupa Gaz Depolarında Son Durum
Hollanda Gaz Depolama Zorlukları
Mevcut Durum:
- Hollanda’nın gaz depolama seviyeleri, Avrupa Komisyonu’nun (EC) 1 Şubat için belirlediği %47’lik ara doluluk hedefinin altına düşebilir. Bu durum, geçmiş çekim oranları ve mevcut çekim trendlerine dayandırılıyor.
- Çekim oranları:
850 GWh/gün (1-12 Ocak): Depolama seviyeleri 17 Ocak’ta %47’nin altına düşebilir.
602 GWh/gün (1 Ekim – 14 Ocak ortalaması): Depolama seviyeleri 18 Ocak’ta %47’nin altına inebilir.
2019-2024 tarihleri arasındaki ortalama (1 Ekim – 31 Ocak): Depolama seviyeleri 19 Ocak’ta %47’nin altına düşebilir.
Düzenleyici Bağlam:
- AB düzenlemelerine göre, depolama seviyeleri hedefin en fazla beş yüzde puan altına (%42’ye kadar) düşerse bile uyumlu kabul edilir.
- 850 GWh/gün çekim oranıyla, Hollanda depoları 25 Ocak itibarıyla %42 seviyesinin altına düşebilir. Daha ılımlı çekim oranlarında ise bu tarih 7 Şubat olabilir.
Hollanda Hükümetinin Tutumu:
- Depoları yakından izlediklerini belirten hükümet, güçlü çekim oranlarına rağmen bu kış için yeterli gazın mevcut olduğunu vurguluyor.
- Enerji güvenliği konusunda şu anda herhangi bir tehdit olmadığını ifade ediyor.
Etkisi:
- 1 Şubat’tan önce %47’nin altına düşülmesi, Avrupa Komisyonu düzenlemelerinin ne kadar ciddi uygulandığını test edebilir.
- Hollanda, önemli bir depolama oyuncusu olduğundan, küçük depolama kapasitesine sahip Danimarka gibi ülkelerden farklı bir düzenleyici yaklaşım görebilir.
Daha Geniş Avrupa Depolama Dinamikleri
Fransa:
- Mevcut çekim oranları, Fransa’nın depolama seviyesini %41 hedefinin altına indirebilir:
919 GWh/gün (1-14 Ocak): Depoların 28 Ocak’ta %41’in altına düşmesi bekleniyor.
Tarihsel ortalamalar: Bu tarihler 7 Şubat veya 10 Şubat’a ertelenebilir.
- Fransa’nın uzun dolum eğrisi ve istikrarlı çekim oranları dayanıklılık sağlıyor.
- Piyasa durumu:
15 Ocak itibarıyla PEG vadeli işlem fiyatı TTF’ye kıyasla daha düşük değerlendi.
Bazı ticaret uzmanları, yetersiz LNG akışları ve yüksek tüketimin, depolama seviyelerini daha da düşürebileceğini belirtiyor.
Almanya ve Orta-Doğu Avrupa (CEE) Bölgesi:
- Rusya-Ukrayna transit sorunlarından sonra Almanya’dan Orta ve Doğu Avrupa’ya gaz akışı arttı.
- Riskler:
Uzun süreli soğuk hava dalgaları, bu bölgelerdeki gaz depolarından daha yüksek çekimlere yol açabilir.
Almanya’nın depoları, aşırı hava koşulları dışında istikrarlı kalması bekleniyor.
Genel AB Eğilimi:
- Çekim oranları, 2017-2021 kış dönemi beş yıllık ortalamasına yakın seyrediyor. Bu durum, sıkışık LNG piyasası ve soğuk hava koşulları ile ilişkilendiriliyor.
- Düzenleyici depolama hedefleri, piyasa istikrarını sağlamak için tasarlanmış olsa da istenmeyen sonuçlara yol açabilir.
Piyasa Duyarlılığı ve Düzenleyici Etkiler
Düzenleyici Uyum:
- Hedefi kaçıran ülkeler yaptırımlarla karşılaşabilir, ancak Danimarka (2023) gibi örnekler, anında ciddi yaptırımların uygulanmadığını gösteriyor.
- Avrupa Komisyonu’nun, uyumsuzluk durumunda alacağı önlemler belirsizliğini koruyor ve bu durum düzenlemelerin etkinliğini sorgulatıyor.
Piyasa Etkisi:
- Mevcut gaz çekimleri ve düzenleyici belirsizlik, piyasa dalgalanmalarını artırıyor.
- Almanya merkezli bir portföy yöneticisi, depolama hedeflerinin fiyat trendlerini nasıl etkilediğini vurguluyor:
Kış sonunda depolama seviyesinin %20’nin altında olması riskli.
%20-30 arasında olması beklentiler dahilinde.
%30’un üzerinde olması güçlü bir pozisyon olarak değerlendiriliyor.
Gelecek Fiyatlar:
- EC depolama gereklilikleri, gaz alımını zorlayarak yaz ve kış fiyatlarını yükseltebilir.
- 2025 yaz kontratları, 2024 yılına göre primli değerlendi ve piyasa dinamiklerinin değiştiğine işaret ediyor.
Arz ve Talep Faktörleri
LNG Piyasasındaki Daralma:
- Azalan LNG akışları ve yüksek depolama çekimleri sistemi zorluyor.
- Yeterli LNG girişi olmadan yaz aylarında depoların yeniden doldurulması zorlaşabilir.
Mevsimsel Fark:
- Yaz-kış fiyat farkı, depolama enjeksiyonlarının ana belirleyici faktörü olmaya devam ediyor.
- Ticaret yapanlar, gazı depolamak yerine piyasaya sürmenin ekonomik olup olmadığını değerlendirmek zorunda kalacak.
Enerji Güvenliği:
- Avrupa depolarının bu kış yeterli gaz sağlayacağı öngörülüyor, ancak yaz dönemi yenileme süreci belirsizliğini koruyor.
- Sürekli soğuk hava ve ithalata olan bağımlılık, ek riskler yaratıyor.
Stratejik Öneriler ve Değerlendirmeler
Politika Önerileri:
- Kış aylarında depolamalara olan bağımlılığı azaltmak için LNG terminal kapasiteleri artırılmalı.
- Piyasa mekanizmaları esnekleştirilerek fiyat istikrarı ve düzenleyici hedefler arasında denge sağlanmalı.
Piyasa Stratejisi:
- Ticaret uzmanları, hava koşulları, LNG akışları ve depolama çekim oranlarını yakından takip etmeli.
- Fiyat dalgalanmalarına karşı korunma stratejileri, potansiyel riskleri hafifletebilir.
Uzun Vadeli Etkiler:
- EC depolama hedefleri enerji güvenliğini artırmayı amaçlıyor, ancak zorunlu gaz alımları fiyatları yükseltebilir.
- Düzenlemelerin ekonomik ve piyasa dinamikleriyle uyumlu hale getirilmesi kritik öneme sahip.
Sonuç:
Hollanda ve Avrupa genelinde gaz depolama durumu, düzenleyici uyum, piyasa koşulları ve enerji güvenliği arasında hassas bir denge gerektiriyor. Depolama seviyelerinin bu kış yeterli olması bekleniyor, ancak yaz döneminde stokların yenilenmesi ve piyasa volatilitesi, önümüzdeki aylarda kritik önem taşıyacak.