Küresel şebeke gelişmelerinde öne çıkan başlıklar (28 Ağustos – 8 Eylül)
Yaklaşık son 10 günlük süreçte şebekelerde veri merkezli talep ABD’de yerli ekipman hamlesini hızlandırdı. Bununla birlikte, Almanya ve Fransa iletim/dağıtım yatırımlarını büyüttü. Hindistan geciken 17 GW’ın erişimini iptal etti. Japonya’da tayfun kaynaklı kesintiler sürerken, Küba’da bölgesel çöküş yaşandı. (Ne zaman yaşanmıyor ki?) Güney Afrika ise yaz döneminde yük atma beklemiyor.
ABD: Veri merkezli talep ve yerli ekipman hamlesi
– Hitachi ABD’de şebeke ekipmanı üretimini büyütmek için 1 milyar $ yatırım açıklayıp Virginia’da büyük güç trafosu fabrikasına başladı.
– Amaç, yapay zeka veri merkezlerinin hızla artan yükünü karşılayacak kritik ekipman arzını yerelleştirmek.
(İşletmenin de 2028’de devreye girmesi planlanıyor. Umarım yetişir.)
Almanya: Düşük maliyet ve yatırım hızlandırma
– Berlin, elektrik şebeke ücretlerini ve elektrik vergisini düşürmeye yönelik yasa taslağını onayladı.
– Amaç sanayi ve tüketici faturalarında rahatlama. (Almanya sanayi kelimesini hatırlamış görünüyor)
– RWE–Apollo ortak girişimiyle 3,2 milyar Euro kaynak, Almanya’nın rüzgâr ve güneş entegrasyonu için gerekli iletim yatırımlarını hızlandıracak. Düzenleyici çerçeveye tabi Amprion’un genişleme planları öne çıkıyor.
(Bence asıl üzerinde durulması gereken mesele de bu zaten ancak Regülatör, dönüşümün aksaması halinde 2030’da nadir de olsa arz açığı görülebileceği uyarısını yineledi. Size diyorum Almanlar birçok şeyden uzaklaştı. Özellikle de disiplinden. Neyse çok da gömmeyeyim ne de olsa “deutschland deutschland uber alles”)
Fransa: Dağıtım şebekesi modernizasyonu
– EDF–EIB anlaşması: Enedis yönetimindeki kamu dağıtım şebekesinin modernizasyonu için 500 milyon Euroluk ikinci kredi imzalandı (toplam program 1 milyar Euro). Paket, 7 GW yeni RES bağlantısı ve 2.500 km hat yenilemesini kapsıyor. (Fransa’da hükümet düştü bakalım enerji politikaları çerçevesinde neler olacak)
Hindistan: Tıkanan projelerde “şebeke erişimi” temizliği
– Merkezi İletim İşletmecisi (CTU), uzun süredir geciken yaklaşık 17 GW’lık RES projelerinin şebeke bağlantı onaylarını iptal etti.
– Gerekçe ne? İşletmeye yakın/operasyonda olan projelere kapasite önceliği vermek ve iletim darboğazlarını açmak.
– Etkilenenler arasında Adani Green, ReNew, NTPC, Avaada, JSW, ACME bulunuyor.
Nihayet demek istiyorum çünkü Hindistan çok büyük bir potansiyele sahip özellikle de yenilenebilir enerji de bakir topraklardan biri olarak görüyorum.
Japonya: Tayfun kaynaklı bölgesel kesintiler
– Tayfun Peipah 5–6 Eylül’de iki kez karaya çıktı. Şiddetli rüzgar ve hortum etkisiyle Shizuoka bölgesinde 17 bin hane elektriksiz kaldı, demiryolu seferlerinde aksamalar yaşadı.
Güney Afrika: Yaz döneminde “yük atma yok” beklentisi
– Eskom, 2025–26 yazı için yük atma (load-shedding) beklenmiyor açıklaması yaptı. Gerekçe ise, arıza seviyeleri 10 GW civarında ve bakım için manevra alanı oluştu.
Gelelim zurnanın asıl ilginç ses çıkaran yerine: Geçen yaz 13 gün yük atma ile tamamlandı. Bu durum bir önceki yıl 176 gündü.
Ne yazı? yaz bitti demeyin sakın. G.Afrika’da daha yeni başlıyor.
Küba: Doğu illerinde büyük çaplı kesinti
– 220 kV hat arızası beş doğu ilinde (Las Tunas, Granma, Holguín, Santiago de Cuba, Guantánamo) bölgesel çöküşe yol açtı. Ülke zaten yakıt kıtlığı ve yaşlı termik filodan kaynaklı günlük planlı kesintiler yaşıyordu.
Bir diğer önemli husus ise şu adamların elektriği olsa da kullanmama gibi bir durumları var. Detayları Karadeniz Holding’in Karpowership görevlileri daha iyi bilir.