PwC Raporu: Küresel Bakır Tedarikinde İklim Riskleri – Yarı İletken Sektörü Nasıl Etkilenecek?

– PwC’nin 8 Temmuz 2025 tarihli raporuna göre, 2035 yılına kadar küresel çip üretiminin %32’si iklim değişikliği kaynaklı bakır tedarik kesintisi riski taşıyor.

– Bu oran, bugünkü seviyelerin dört katı.

– 2050 itibarıyla küresel bakır arzının %42 ile %58’inin kesinti riski altında olacağı öngörülüyor.

– PwC: “Karbon emisyonları ne kadar azaltılırsa azaltılsın, 2050’ye kadar her ülkenin bakır arzının yarısı risk altında.”

– Bakır üretiminde en kritik unsur olan su temini, özellikle Şili ve Peru gibi ülkelerde ciddi risk altında.

– Şili’de şu an üretimin %25’i riskte, 2035’te bu oran %75’e, 2050’de ise %90-100’e çıkacak.

– Çin, Avustralya, Peru, Brezilya, ABD, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Meksika, Zambiya ve Moğolistan gibi büyük üretici ülkelerin tümü bu riskten etkilenecek.

– Hiçbir büyük çip üretim bölgesi bu riskten muaf değil.

– Bakır, çiplerdeki milyarlarca iletken telin üretiminde vazgeçilmez.

– Şu an için fiyat-performans açısından bakıra eşdeğer bir alternatif yok.

– Malzeme inovasyonu yapılmazsa bu risk daha da derinleşecek.

– Şili ve Peru, bakır madenciliğinde su verimliliği artırma ve deniz suyundan arıtma (desalinasyon) yatırımlarına ağırlık veriyor.

– Ancak bu çözüm, denize kıyısı olmayan ülkeler için uygulanabilir değil.

Türkiye Açısından Değerlendirme:

• Türkiye doğrudan çip üreticisi değil ancak çipe bağımlı sektörleri (otomotiv, savunma, beyaz eşya) güçlü.
• Küresel bakır krizi; üretim maliyetlerini artırabilir, tedarik zincirlerini sekteye uğratabilir.
• Türkiye için stratejik öneriler: Kritik hammaddelerde arz güvenliği stratejisi geliştirilmesi. Çip teknolojilerinde yerelleşme yatırımlarının hızlandırılması.
• 2020-2021 döneminde yaşanan küresel çip krizi: ABD’nin GSYH’sinde 1 puan, Almanya’nın büyümesinde %2,4 kayba neden olmuştu.